Της Ειρήνης Σπανοπούλου
Το άρθρο δημοσιεύθηκε για πρώτη φορά στο 5ο τεύχος του περιοδικού Unlocking the Truth
Η τεχνολογία στα ινδικά έπη είναι μια επιστημονική παρένθεση στην πολιτισμική αλλά και πνευματική παράδοση του αρχαίου αυτού λαού. Ας είμαστε προσεκτικοί γιατί οι μνήμες εκείνων μπορεί να καλύψουν το κενό των χαμένων δικών μας.
Η τεχνολογία στα ινδικά έπη είναι ένα θέμα το οποίο απασχολεί συστηματικά τους επιστήμονες και τους ερευνητές παγκοσμίως. Τα ερωτήματα που προκύπτουν είναι πλέον ανατρεπτικά εφόσον η επιστημονική μας αντίληψη μας επιτρέπει να ξεχωρίσουμε την υπερβολική φαντασία από την περιγραφή υπερτεχνολογίας με ορολογία απλοϊκή εφόσον την εποχή εκείνη η ανθρωπότητα δεν είχε να επιδείξει αντίστοιχα επιτεύγματα. Η πολυπλοκότητα της τεχνολογίας που παρουσιάζεται στα Ινδικά έπη μας προκαλεί ίλιγγο καθώς λειτουργεί συνδυαστικά χρησιμοποιώντας την ενέργεια του πλάσματος που την χρησιμοποιεί, τον νου του με τον οποίο είναι συνδεδεμένη και την ίδια την επιστήμη με την βοήθεια της οποίας είχαν κατασκευαστεί αφθαρτα τεχνουργήματα υπέρμετρης ισχύος, ακατανόητα ακόμα για τον σύγχρονο άνθρωπο.
Οπωσδήποτε όσοι έχουν ασχοληθεί με το αντικείμενο γνωρίζουν για τα εντυπωσιακά Βιμάνας.
Τα Βιμάνας, όπως αποκαλούνταν από τους αρχαίους Ινδούς, ήταν εντυπωσιακά μεταλλικά σκάφη, τα οποία μπορούσαν να κινούνται στην γη, στον ουρανό και κατά περίπτωση πέρα από αυτόν, στο διάστημα όπου τα αστέρια έπαυαν να μοιάζουν με φωτεινές νιφάδες και γίνονταν επιβλητικοί πλανήτες. Οι δυνατότητες τους ήταν εξωφρενικές αφού σύμφωνα με τις πηγές, εκτός του ότι ήταν άτρωτα, μπορούσαν να γίνουν αόρατα, να εντοπίζουν τα εχθρικά του είδους, να ταξιδεύον με την ταχύτητα της σκέψης και να εμφανίζονται όταν κάποιος τα αναζητούσε με το μυαλό του. Διέθεταν ισχυρά όπλα, ήταν ευρύχωρα και ανάλογα τον τύπο, μπορούσαν να έχουν αίθουσες οι οποίες χάριζαν νιάτα, υγεία και γαλήνη καθώς επίσης απομάκρυναν τον φόβο και την κούραση όπως αυτή που βρίσκονταν στο σκάφος του Ίντρα. Η συγκεκριμένη αίθουσα ήταν μέρος από το “ανάκτορο” του θεού, όπως το περιέγραφαν οι αρχαίοι σοφοί, το οποίο μπορούσε να το μεταφέρει όπου ήθελε. Το εν λόγω “ανάκτορο” είχε μήκος χιλίων πεντακοσίων χιλιομέτρων, πλάτος χίλια χιλιόμετρα και ύψος πενήντα χιλιόμετρα. Διέθετε την λάμψη του ήλιου, επιπλέον ξεχωριστές αίθουσες, καθίσματα και ουράνια δέντρα.
Όμως όντας γοητευμένη από την ποικιλία των αμυντικών και επιθετικών τεχνουργημάτων που βρίσκουμε σε αφθονία στα κείμενα, θα ήθελα αυτή την φορά να στρέψω την προσοχή σας στα περίφημα Αστρά. Με τον όρο αυτό εννοούμε τα όπλα που χρησιμοποιούσαν τα ουράνια όντα, οι ήρωες των επών και οι ανώτεροι των Μπραχμάνων, οι ιερείς δηλαδή. Και υποχρεωτικά πρέπει να γίνει αυτός ο διαχωρισμός διότι φαίνεται πως οι Ινδοί της εποχής ήταν σε θέση να κατασκευάζουν όλα τα συμβατικά όπλα που γνωρίζουμε ότι χρησιμοποιούνταν τότε όπως λόγχες, τόξα, σπαθιά, ακόντια, απελατίκια, ρόπαλα κλπ. Όμως αυτός ο εξοπλισμός προορίζονταν μόνο για τους απλούς στρατιώτες που έπαιρναν μέρος στις μάχες, δηλαδή τους καθαρόαιμους ανθρώπους, οι οποίοι όσο ενάρετοι και ήταν δεν διέθεταν τις απαραίτητες πνευματικές και σωματικες δυνάμεις για να τα χειριστούν.
Τα ουράνια όπλα, όπως τα αποκαλούσαν, ήταν μοναδικά και περνούσαν στην κατοχή μόνο των εκλεκτών. Οι ήρωες που τα απέκτησαν ήταν όλοι ενσαρκώσεις θεών και ουράνιων οντοτήτων οι οποιοι γεννιόνταν είτε για να βοηθήσουν την ανθρωπότητα, είτε για να εκπληρωθεί ένα πεπρωμένο ή για να επαληθευτεί μια κατάρα. Έτσι για παράδειγμα ο Ράμα που είναι ένας από τους πρωταγωνιστές του έπους “Ραμαγιάνα” είναι η έβδομη ενσάρκωση του θεού Βισνού, ενώ ο Κρίσνα που τον συναντάμε στο “Μαχαμπαράτα” είναι η όγδοη. Επειδή η ποικιλία των όπλων αυτών είναι μεγάλη θα τα χωρίσουμε σε τρεις άτυπες κατηγορίες προκειμένου να τα παρουσιάσουμε με τρόπο σύντομο και κατανοητό ξεκινώντας με την πρώτη που είναι αυτή των Μάντρας.
Τα Μάντρας ήταν λόγια δύναμης τα οποία τα γνώριζαν σχεδόν αποκλειστικά τα ουράνια όντα, οι Μπραχμάνοι και οι άξιοι σοφοί της εποχής. Αυτά ήταν δώρα των θεών ως ανταμοιβή για την σκληρή άσκηση, τον ενάρετο βίο, τις θυσίες και την αφοσίωση στις Βέδες, στα ιερά κείμενα δηλαδή. Αν ο Μπραχμάνος το επιθυμούσε μπορούσε μέσω συγκεκριμένων Μάντρας να μεταβιβάσει τις γνώσεις του στο άτομο που επιθυμούσε. Έτσι βλέπουμε στο “Ραμαγιάνα” τον Ράμα να μαθαίνει από τον Μπραχμάνο Βισμαμίτρα τα ισχυρά Μάντρας “Μπάλα” και “Ατιμπάλα” τα οποίο τον καθιστούσαν τον εξυπνότερο όλων, ακούραστο μετά από ταξίδι, άτρωτο στις επιθέσεις δαιμόνων όταν αυτός κοιμόταν, απαλλάσοντας τον από δίψα και πείνα όσο αυτά ήταν στις υπηρεσίες του. Τα Μαντρας μεταξύ άλλων μπορούσαν να δημιουργήσουν ψευδαισθήσεις, να ακινητοποιήσουν και να κάνουν κάποιον αόρατο. Με την βοήθεια τους μπορούσαν να υλοποιούνται στον κόσμο μας σκάφη και όπλα. Ακόμα μπορούσαν να φορτίσουν ένα απλό αντικείμενο, όπως ένα φύλλο δέντρου και να το μετατρέψουν σε ακατανίκητο όπλο. Όμως επειδή τα Μάντρας ήταν τεράστιας ισχύος, ο κάτοχος τους έπρεπε να τα χρησιμοποιεί για δίκαιο σκοπό και μόνο σε ισάξιους αντιπάλους διότι διαφορετικά η καταστροφή που θα προκαλούσε θα ήταν ολοκληρωτική. Τέλος ήταν υπέρμετρα δύσκολο κάποιος να ακυρώσει τα αποτελέσματα ενός Μάντρα από την στιγμή που αυτό είχε ήδη ειπωθεί.
Είδαμε παραπάνω πως με τα Μάντρας μπορούσαν οι ήρωες ή οι Μπραχμάνοι να υλοποιούν στο γήινο πεδίο ουράνια σκάφη αλλά και όπλα. Είναι κάτι ασύλληπτο αλλά φαίνεται πως ήταν ένα γεγονός αποδεκτό εκείνη την εποχή. Στα κείμενα διαβάζουμε πως οι ίδιοι οι θεοί παραδέχονται πως μόνο αυτοί είχαν τα συγκεκριμένα αντικείμενα τα οποία δεν βρίσκονται στην γη αλλά στον δικο τους κόσμο, απομεινάρια περασμένων εποχών. Τα κείμενα μας εξηγούν πως αυτά τα όπλα συντονίζονταν κάθε φορά με τον κάτοχο των Μάντρας που τα εξουσίαζε, οπότε κάθε φορά που “άλλαζαν χέρια” έπρεπε το όπλο να επαναπρογραμματιστεί ώστε να “ακούει” τις σκέψεις του καινούριου κατόχου του. Επιπλέον κάθε φορά που κάποιος γνώστης των σχετικών Μάντρας πέθαινε, αυτά πριν η ψυχή εγκαταλείψει το σώμα, διαγράφονταν από το μυαλό και ο ετοιμοθάνατος ξεχνούσε ολοκληρωτικά την ύπαρξη τους.
Η επόμενη κατηγορία είναι τα ουράνια όπλα τα οποία όμως είτε υπήρχαν σε ποσότητα, είτε μπορούσαν να τα επικαλούνται συνεχόμενα οι ήρωες χωρίς αυτά να εξαντλούνται ποτέ. Τέτοια ήταν λόγου χάρη το Βαρούνα, το Μπράχμα, το Βαγιαβιά, το Μπραχμασίρα, το Αγκνεγία και πολλά ακόμα. Ο κάτοχος των όπλων αυτών έπρεπε να διαθέτη μεγάλη πνευματική διαύγεια, σωματική δύναμη, ταχύτητα και αντοχή διότι ήταν απαιτητικά αντικείμενα, βαριά και δύσκαμπτα. Έπρεπε να είναι γνώστης ποικίλων Μάντρας καθώς αυτά τα όπλα μπορούσε να τα χρησιμοποιήσει κανείς μόνο μια φορά κατά την επίθεση του μέσα στην μέρα. Έτσι βλέπουμε τους ήρωες των επών να κάνουν χρήση δύο ή και τριών τέτοιων διαφορετικών όπλων την φορά. Κάποια από αυτά μπορούσαν να επιστρέψουν στα χέρια του κατόχου τους αν οι ίδιοι ήξεραν τα Μάντρας της ανάκλησης τους, άλλα πάλι εξαφανίζονταν αφού είχαν προκαλέσει την ζημιά που ήταν προορισμένα να κάνουν. Ήταν συνήθως όπλα ευρείας καταστρεπτικης εμβέλειας τα οποία εκτοξεύονταν από μεγάλες αποστάσεις. Τότε οι πολεμιστές αφού είχαν εξαντλήσει το ουράνιο οπλοστάσιο τους, κατευθύνονταν προς τον αντίπαλο για μάχη σώμα με σώμα χρησιμοποιώντας πλέον συμβατικά μέσα όπως ρόπαλα και σπαθιά.
Άλλο ένα χαρακτηριστικό των όπλων της συγκεκριμένης κατηγορίας είναι ότι οι ονομασίες τους παραπέμπουν σε συγκεκριμένα όντα και θεούς. Παραδείγματος χάριν, το όπλο βαρούνα ακούει στο όνομα του θεού Ουρανού Βαρούνα, το μπράχμα πήρε το όνομα του από το υπέρτατο όν Μπράχμα που είναι ο δημιουργός του Κόσμου, το βαγιαβιά πήρε το όνομα του απο τον Βαγιού τον αντίστοιχο ´Ελληνα Αίολο, το Αγκνεγιά δημιουργούσε φωτιά όπως ο θεός Αγκνί ο οποίος ήταν θεότητα του πυρός και δεινός τεχνίτης κλπ. Με αυτόν τον τρόπο υποδηλώνονταν η φύση της καταστροφής που προκαλούσε το κάθε όπλο ή η επιπλέον ενέργεια που ακολουθούσε μετά το βασικό χτύπημα τους καθώς πιστεύονταν πως κάθε ένα από αυτά ήταν εμποτισμένο με ένα μέρος από την ενέργεια της αντίστοιχης θεότητας της οποίας το όνομα έφερε, για επιπλέον βοήθεια.
Ακόμα, υπήρχαν όπλα τα οποία τα οποία σε πρώτο επίπεδο στόχευαν στην πνευματική ταραχή του θύματος ώστε αποπροσανατολισμένο να είναι πιο ευάλωτο. Στο Μαχαμπαράτα διαβάζουμε πως ο ήρωας Άρτζουνα χρησιμοποιώντας το όπλο Τβαστρά δημιούργησε χιλιάδες ομοιώματα δικά του και του φίλου και συμμάχου του Κρίσνα μπερδεύοντας έτσι τον εχθρικό στρατό που ενώ μάχονταν ενάντια στα είδωλα τους στην πραγματικότητα σκοτώνονταν μεταξύ τους. Αλλού διαβάζουμε πως το όπλο Σαμμοχάνα προκαλούσε σύγχυση και ταραχή στον εχθρό, ενώ το βούκινο Ντεβαντάττα προκαλούσε στο άκουσμα του ταραχή και απώλεια αισθήσεων. Τέλος το όπλο Αρνταντάνα προκαλούσε ύπνο στον εχθρό και αορατότητα στον επιτιθέμενο.
Η επίκληση τους γινόταν κατά την διάρκεια της μάχης και τα αποτελέσματα τους ήταν καταστρεπτικά. Τα περισσότερα από αυτά τα όπλα χρησιμοποιούσαν τα στοιχεία της φύσης για να πλήξουν τον αντίπαλο. Όσο όμως τρομερά κι αν ήταν μπορούσαν να εξουδετερωθούν άμεσα από το αντίστοιχο αντίθετο τους. Η συσσώρευση μαύρων σύννεφων που προκαλούσε συσκότιση μπορούσε να διαλυθεί με ισχυρούς ανέμους ενώ η φωτιά μπορούσε να σβηστεί με νεροποντή. Επιπλέον, μπορούσαν να συνδυαστούν δύο διαφορετικά όπλα για μεγαλύτερη ισχύ. Όμως, όσο πιστοί κι αν ήταν στους κανόνες χρήσης τους πάντα υπήρχαν δυσάρεστες συνέπειες για το περιβάλλον. Μια τέτοια περίπτωση περιγράφεται στο έπος Μαχαμπαράτα μέσω του σοφού Βιάσα ο οποίος μας πληροφορεί πως κάποτε σε μια ορισμένη περιοχή συγκρούστηκαν δύο ισχυρά όπλα. Από τότε και για τα επόμενα δώδεκα χρόνια που ακολούθησαν η γη βασανίστηκε από ξηρασία ενώ στο μεταξύ ούτε ένα σύννεφο δεν εμφανίστηκε στον ουρανό.
Στην τελευταία κατηγορία έχουμε τα μοναδικά ουράνια όπλα. Ήταν ονομαστά χωρίς να έχουν άλλο όμοιο τους όπως τα τόξα Γκαντίβα του θεού Βαρούνα το οποίο το χρησιμοποίησε και ο ήρωας Άρτζουνα έχοντας επιπλέον μια φαρέτρα που τον προμήθευε ανεξάντλητα με βέλη, το Βιτζάγια του θεού Ίντρα δημιούργημα του θεού τεχνίτη Βισβακάρμαν με το οποίο νικήθηκαν οι Τιτάνες και το Σάργκνα του Θεού Βισνού που το είχε αργότερα ο Κρίσνα. Επίσης γνωστό ήταν και το Βάτζρα το όπλο με το οποίο ο Ίντρα έριχνε κεραυνούς.
Ο κόσμος των Ινδικών επών είναι πράγματι πολύπλοκος και πολυεπίπεδος. Όμως δεν είναι ο μοναδικός με αυτά τα χαρίσματα. Ερευνώντας τα κείμενα των αρχαίων πολιτισμών δεν μπορεί κανείς παρά να συνειδητοποιήσει πως όλη η ανθρωπότητα επηρεάστηκε κάποια στιγμή από Κάποιους, από έναν ανώτερο πολιτισμό του οποίου τα ίχνη σώζονται μόνο μέσα από τις περιγραφές των μυθολογικών γεγονότων. Οι διαφορές προκύπτουν μόνο από την ιδιαίτερη διατύπωση των ιστοριών γιατί κάθε λαός έχει τον δικό του τρόπο να εκφράζεται, να ερμηνεύει και να κρατά επτασφράγιστη την μυητική του διδασκαλία. Ας μην ξεχνάμε πως οι συνεχόμενες καταστροφές καταγεγραμμένων πηγών μας εμποδίζουν να ενώσουμε τα κομμάτια για να αποκαλυφθεί ολόκληρη η εικόνα. Κι όμως σε πείσμα όλων των εχθρών του πολιτισμού ακόμα μπορούμε να βρούμε κοινά σημεία για να ταυτίσουμε.
Λόγου χάρη, ο Όμηρος μας σώζει πως τα πλοία των Φαιάκων χωρίς κυβερνήτη μπορούσαν να πάνε τον ταξιδιώτη όπου αυτός επιθυμούσε αρκεί να το σκεφτεί ο ίδιος. Ο Ηρόδοτος αφηγείται πως όταν κάποια φορά οι Δελφοί δέχτηκαν επίθεση από τους Πέρσες, οι ιερείς αφού άφησαν τους κατοίκους της περιοχής να κρυφτούν, αντιμετώπισαν τους επιτιθέμενους με την βοήθεια των όπλων που υπήρχαν στο ιερό της Προναίας Αθηνάς, τα οποία δεν επιτρέπονταν από κανένα θνητό να τα αγγίξει. Φημισμένοι ήταν και οι Τελχίνες οι οποίοι μπορούσαν να ελέγχουν τα καιρικά φαινόμενα αλλά και να προβλέπουν τους σεισμούς. Ο Δίας ο οποίος είχε το κεραυνό για όπλο, κατατρόπωσε τους Τιτάνες φυλακίζοντας τους στον Τάρταρο. Αλλά και οι μάγισσες της ελληνικής μυθολογίας χρησιμοποιούσαν μαγικά λόγια για να πετύχουν τους σκοπούς τους, όπως η Μήδεια η οποία κοίμησε τον δράκο του Άρη προκειμένου να πάρει ο Ιάσωνας το χρυσόμαλλο δέρας. Και πόσα άλλα ακόμα παραδείγματα που στο σύνολο τους αποδεικνύουν πως τα βιώματα των ανθρώπων ήταν κοινά και ότι όντως στο απώτατο παρελθόν οι άνθρωποι έζησαν σε εποχές χρυσές τις οποίες η πιο αιχμηρή φαντασία δεν μπορεί να περιγράψει.
Φυσικά η έρευνα δεν σταματάει ποτέ. Κάθε μια πληροφορία που προστίθεται στο θυσαυροφυλάκειο της παγκοσμιας πνευματικής μας κληρονομιάς μας ανοίγει άλλη μια πόρτα στον λαβύρινθο των αναπάντητων ερωτημάτων. Αν ο άνθρωπος κάποτε κατείχε τον τρόπο να χειριστεί με το ανώτερο πνεύμα του την ουράνια ύλη, θα μπορούσε να το κάνει και τώρα? Άραγε αυτά τα τεχνουργήματα υπάρχουν ακόμα εκεί έξω? Εμείς πάντως θα συνεχίσουμε το ταξίδι μας και ίσως κάποια στιγμή η επίπονη προσπάθεια να ανταμοιφθεί για άλλη μια φορά από την θεία πρόνοια.