Του Έρικ Σμυρναίου
Το άρθρο δημοσιεύθηκε για πρώτη φορά στο 7ο τεύχος του περιοδικού Unlocking the Truth
Τον Φεβρουάριο του 1928, στο περιοδικό Weird Tales, εμφανίστηκε μια παράξενη ιστορία φρίκης και τρόμου που έμελλε να σημαδέψει ανεξίτηλα το χώρο του Φανταστικού. Ο αντίκτυπος της φαίνεται να αυξάνεται με το πέρασμα του χρόνου και να ξεσηκώνει όλο και ισχυρότερα ομόκεντρα κύματα εμπνεύσεων, αψηφώντας το πέρασμα του πανδαμάτωρα χρόνου. Έχει ήδη οδηγήσει τη φαντασία του ανθρώπου σε μονοπάτια παράξενα που σιγά-σιγά αρχίζουν να επηρεάζουν τον κόσμο της πεζής και προβλέψιμης καθημερινότητας μας ενώ επιστημονικές ανακαλύψεις των τελευταίων δεκαετιών την περιβάλλουν όλο και περισσότερο μ’ ένα μανδύα απειλητικής αληθοφάνειας. Ο τίτλος εκείνης της ιστορίας ήταν «Το κάλεσμα του Κθούλου» και συγγραφέας της υπήρξε ένας άσημος και μυστηριώδης άνδρας που ζούσε στη Νέα Αγγλία και έφερε το αρκετά εντυπωσιακό όνομα Howard Phillips Lovecraft.
Στην παραπάνω πολυσέλιδη νουβέλα ξεδιπλώνεται το όραμα μιας πραγματικότητας όπου δεν υπάρχει χώρος για τον άνθρωπο. Σύμφωνα με τη κοσμοθεωρία του Lovecraft, το σύμπαν είναι αχανές, απρόσωπο και εντελώς αδιάφορο ως προς την παρουσία του Homo Sapiens. Μέσα του συγκρούονται κοσμικές δυνάμεις απίστευτης νοημοσύνης έκτασης και ισχύος ενώ η μικρή και ασήμαντη Γη, σε κάποια απίστευτα αρχαία εποχή, δέχτηκε την επίσκεψη πολυδιαστατικών οντοτήτων που την αποίκισαν, πολέμησαν με κάποιες άλλες εξίσου ισχυρές διάνοιες και κάποια στιγμή εξορίστηκαν σε εξωδιαστατικές επικράτειες από όπου δεν έχουν σταματήσει να ενορχηστρώνουν την αναπόφευκτη επιστροφή τους στον κόσμο μας, ένα γεγονός που θα σημάνει και το ακαριαίο τέλος του ανθρώπου.
Κάπου στα αβυσσαλέα βάθη του Νότιου Ειρηνικού Ωκεανού υπάρχει μια νεκρή πόλη που ονομάζεται Ρ’λυέ. Χτίστηκε αμέτρητους αιώνες πριν τις απαρχές της ανθρώπινης ιστορίας από τεράστιες αποκρουστικές και έλλογες μορφές ζωής που κατέβηκαν στη Γη απ’ τα σκοτεινά βάθη του διαστήματος. Η Ρ’ λυέ είναι κολοσσιαία και εφιαλτική. Μέσα σε μια τιτάνια κρύπτη που βρίσκεται στο κέντρο της, θαμμένη βαθιά μέσα στα πανάρχαια θεμέλιά της, κρύβεται μια κακόβουλη εξωδιαστατική οντότητα. Το όνομά της είναι «Κθούλου», αν και η λέξη αυτή δεν αποτελεί παρά μια αποτυχημένη απόπειρα ν’ αποδοθεί το πραγματικό της όνομα από τα φωνητικά όργανα του ατελούς homo sapiens.
Ο Κθούλου είναι τερατώδης. Η όψη του, ένα απαίσιο μείγμα δράκοντα χταποδιού και ανθρώπου με συντριπτικές διαστάσεις, είναι τόσο τρομακτική που αρκεί για να εξορίσει για πάντα στην τρέλα οποιοδήποτε ανθρώπινο μυαλό εκτεθεί σ’ αυτήν. Μέσα στην κρύπτη του, ο Μέγας Κθούλου κοιμάται αιώνια και ονειρεύεται την επιστροφή του στη δύναμη και στην έμβια ζωή. Τα όνειρά του και μόνο, είναι αρκετά ισχυρά ώστε να γεμίζουν τον ύπνο των ευαίσθητων ανθρώπων με αλλόκοτα οράματα και υποβολές και να τα οδηγούν σε συνειδησιακές καταστάσεις που διευκολύνουν το άνοιγμα των περασμάτων που θα επιτρέψει την επιστροφή των εξωδιαστατικών θεών στον ανυπεράσπιστο κόσμο μας.
Στο «Κάλεσμα του Κθούλου» λοιπόν, το πλήρωμα ενός μικρού πλοίου ανακαλύπτει τυχαία ένα κομμάτι της προϊστορικής πόλης που έχει αναδυθεί ύστερα από κάποιο μεγάλο σεισμό. Μοιάζει με παράξενο νησί που αποτελείται από λάσπη και γλίτσα, και από κυκλώπεια τείχη που είναι σκεπασμένα από φύκια και φριχτά ιερογλυφικά. Οι ανυποψίαστοι ναύτες αποβιβάζονται στο νησί και άθελά τους γίνονται μάρτυρες της αφύπνισης του Κθούλου. Στη συνέχεια είτε πεθαίνουν είτε παραφρονούν απ’ αυτό που αντικρίζουν.
Σύμφωνα με την εν λόγω νουβέλα, ακόμα και αν παραβλέψει κανείς την τερατώδη όψη και το ασύλληπτο μέγεθος του φριχτού θεού που καραδοκεί μέσα στις κρύπτες της βυθισμένης πόλης του, η αρχιτεκτονική και το τοπίο της Ρ’ λυέ αρκούν για να θέσουν την ψυχική ισορροπία ενός φυσιολογικού ανθρώπου σε πολύ μεγάλο κίνδυνο. Καθώς εξερευνούν το νησί, οι ναύτες ανακαλύπτουν ότι οι νόμοι που διέπουν την ύλη και την προοπτική μοιάζουν αλλόκοτα αλλοιωμένοι. Δυσκολεύονται πολύ να κατανοήσουν και να περιγράψουν το περιβάλλον τους. Ο θαλάσσιος ορίζοντας και το έδαφος δεν είναι πλέον οριζόντια. Η σχετική θέση κάθε πράγματος μοιάζει παράξενα διαφοροποιημένη απ’ αυτό που έχουμε μάθει να αποκαλούμε φυσιολογικό, όπως γράφει ένας από τους ναύτες, ο Gustaf Johansen, στο ημερολόγιο του. Ακόμα και όταν ανακαλύπτουν μια απλή πόρτα, οι ναύτες δεν μπορούν να πουν με σιγουριά αν είναι επίπεδη ως προς το έδαφος σαν καταπακτή, ή επικλινής σαν την πόρτα ενός κελαριού γιατί η γεωμετρία του όλου μέρους μοιάζει να είναι «εντελώς λανθασμένη»...
Πως θα μπορούσε να εξηγήσει κανείς αυτή την παράξενη γεωμετρία που χαρακτηρίζει την προιστορική Ρ’ λυε; Στις μέρες μας, έχει διατυπωθεί η άποψη ότι εκτός από μια ευφυέστατη λογοτεχνική επινόηση του Λάβκραφτ, ίσως να υπονοεί μια πραγματικότητα που την εποχή που γράφτηκε η συγκεκριμένη νουβέλα, στο πρώτο τέταρτο του 20ου αιώνα, ήταν εντελώς ασύλληπτη για το μεγαλύτερο μέρος της ανθρωπότητας.
Ίσως λοιπόν, η γεωμετρία της Ρ’ λυέ να είναι εντελώς «λανθασμένη» όχι επειδή οι αρχιτεκτονικές καμπύλες και οι γωνίες της ακολουθούν αφύσικα και μη-Ευκλείδεια μονοπάτια αλλά γιατί ο ίδιος ο χώρος που καταλαμβάνει η πόλη είναι παραμορφωμένος, Ως σύλληψη η παραπάνω ιδέα έγινε επιστημονικά κατανοητή για πρώτη φορά με τη διατύπωση του Αινστάνιου Νόμου της Σχετικότητας: Η Ρ΄λυέ ενδέχεται να βρίσκεται στο κέντρο μιας φυσαλίδας χωροχρονικής παραμόρφωσης και επομένως η αλλόκοτη γεωμετρία των κτιρίων της και η παραλλαγμένη όψη του ορίζοντα να είναι συνέπειες εικόνων που έχουν παραμορφωθεί βαρυτικά κατά τον ίδιο τρόπο που ένας μεγεθυντικός φακός αλλάζει την πορεία των φωτονίων και δημιουργεί αλλοιωμένες εικόνες. Σε μια περιοχή παραμορφωμένου ή καμπυλωμένου χωροχρόνου εξαιτίας της επίδρασης ενός ισχυρότατου βαρυτικού πεδίου, το φως δεν ταξιδεύει σε ευθεία τροχιά. Έτσι λοιπόν τα αντικείμενα που βρίσκονται μέσα σε μια καμπυλωμένη-παραμορφωμένη περιοχή εμφανίζονται συστραμμένα και αλλαγμένα ενώ οι σχετικές θέσεις τους γίνονται δύσκολα αντιληπτές. Με αυτή τη λογική, κάποιος επισκέπτης της Ρ’ λυέ, θα έβλεπε τον έξω κόσμο (και άλλα μακρινά αντικείμενα πάνω στο νησί) σαν μέσα από μια μεγάλη γυάλα που είναι γεμάτη με νερό και διαθλά το φως. Έτσι λοιπόν ο ορίζοντας δεν θα ήταν επίπεδος αλλά καμπυλωτός ενώ ο ήλιος και το φεγγάρι θα μετατοπίζονταν απότομα στον ουρανό ανάλογα με τη θέση όπου βρίσκεται ο παρατηρητής τους. Επίσης, η ύπαρξη μιας τέτοιας παραμορφωτικής φυσαλίδας θα εξηγούσε πολύ ικανοποιητικά την ιδιάζουσα ροή του χρόνου που παρατηρείται στην επικράτεια της αρχαίας πόλης. Ίσως μάλιστα να προσφέρει και μια πολύ λογική εξήγηση για τον κεντρικό πυρήνα της λατρείας του Κθούλου από τους άφρονους πιστούς του σύμφωνα με τους οποίους, ο εξωδιαστατικός εκείνος θεός κοιμάται αιώνια σε μια κατάσταση που βρίσκεται πέρα από τη ζωή και το θάνατο. Γνωρίζουμε σήμερα, από τη μελέτη του κοσμικού φαινόμενου της Μαύρης Τρύπας, ότι ο χρόνος κυλάει πιο αργά μέσα σε μια περιοχή παραμορφωμένου ή καμπυλωτού χωροχρόνου. Αυτή η ανωμαλία θα μπορούσε να εξηγήσει πολύ καλά το λόγο που ο Κθούλου περιγράφεται από τους λάτρεις του ως νεκρός και ονειρευόμενος, ούτε νεκρός ούτε ζωντανός δηλαδή. Απλά βρίσκεται στο κέντρο μιας χωροχρονικής παραμόρφωσης που τον κάνει να μην υφίσταται το πέρασμα του χρόνου. Εκεί πέρα, στο κέντρο αυτής της φυσαλίδας του παραμορφωμένου χωροχρόνου, ο πλοκαμοειδής θεός παραμένει απαράλλακτος για αμέτρητους αιώνες.
Τώρα, για το τι θα μπορούσε να προκαλέσει ή να δημιουργήσει αυτή την χωροχρονική παραμόρφωση που περιβάλλει τη Ρ’ λυέ, μόνο υποθέσεις μπορούμε να κάνουμε. Ίσως κάποιο εξωτικό είδος σκοτεινής ύλης για το οποίο η επιστήμη της ανθρωπότητας δεν γνωρίζει απολύτως τίποτα ή κάποιο είδος ενέργειας που παραμένει άγνωστη σ’ εμάς. Σίγουρα όμως μόνο μια φυλή που μπορεί να γεφυρώσει τις τεράστιες αποστάσεις που απλώνονται ανάμεσα στα αστέρια και να εισβάλλει στο σύμπαν μας από άλλες διαστάσεις θα μπορούσε να δημιουργήσει μια τέτοια κοσμική ανωμαλία.
Ίσως λοιπόν η Ρ’ λυέ να είναι μια διαστατική φυλακή. Ένας ευφυέστατος μηχανισμός περιορισμού του Κθούλου που τον εμποδίζει να ξυπνήσει και να κυριεύσει τον κόσμο μας. Μια εκπληκτική κατασκευή, το έργο μιας ασύλληπτα προηγμένης τεχνολογίας που δημιουργήθηκε από τους Πρεσβύτερους θεούς οι οποίοι, σύμφωνα με τον Χ.Φ. Λάβκραφτ νίκησαν τους Μεγάλους Παλαιούς-ανάμεσά τους και τον Κθούλου-κατά τη διάρκεια μιας κοσμικής σύγκρουσης που έλαβε χώρα σε μια σωτήρια για μας μακρινή περίοδο του προϊστορικού παρελθόντος της Γης.